Van Manali naar Leh, op het kleinste verzet door de Himalaya

De highway tussen de Noord-Indiase steden Manali en Leh baant zich een weg door de onhergbergzame Himalaya. De weg werd destijds aangelegd in het kader van militaire doeleinden, pas in 1989 werd de highway geopend voor toeristen. Onder vakantiefietsers kreeg de route snel de status van klassieker en in die context kwam hij dan ook op onze to do-lijst terecht.

Noord-India is nog steeds ‘gevoelig’ gebied door betwiste territoriale grenzen met de buurlanden Pakistan en China. We moesten op de highway dan ook geregeld plaats maken voor de doortocht van militaire konvooien. Het heeft er alle schijn van dat ze hier over nog meer dan vier kogels per milicien beschikken.

De weg werd aangelegd door BRO (Border Roads Organisation). Zij staan ook in voor het onderhoud. ‘Zij’ zijn in dit geval vaak Nepalezen en andere economische migranten die in weinig benijdenswaardige omstandigheden met hamer en beitel stukken weg, vernield na een paar strenge winters, klaarmaken voor een nieuwe laag asfalt. De BRO heeft voorts ook bijzonder gevatte copywriters in dienst die bestuurders net als ons BIVV constant waarschuwen voor de gevaren van de weg.

De term ‘highway’ heeft weinig gemeenschappelijk met pakweg de E40. Het grootste deel van het traject fietsten we onverhard en ook van de ochtend- en avondspits hadden we weinig last. Op zo’n 300km van het traject is er geen permanente bewoning (of maw België, maar dan zonder huizen). Highway mag gerust letterlijk geïnterpreteerd worden. De weg voert ons door een feëriek landschap over een reeks hoge passen: (in chronologische volgorde) Rohtang La (3988m), Baralacha La (4918m), Nakee la (4937m), Lachulung La (5077m), Taglang La (5360m) en als toetje de Khardung La (5359m, volgens de Indische marketing zelfs 5630m).

Fietsen op die hoogte vergt enige acclimatisatie, zeker als je weet dat onze thuisbasis in Oostende op een ‘hoogte’ van 4m ligt. Onze lage gemiddelde snelheden boden gelukkig het voordeel ons lichaam de nodige tijd te geven aan de hoogte te wennen. We vertoefden een achttal dagen onafgebroken boven de 4000m. Wat duizeligheid, regelmatig ‘ns op de adem trappen en ontelbare nachtelijke plaspauzes waren de enige kleine ongemakken die hierbij kwamen kijken. Zo’n 75% van de tijd die we in het zadel doorbrachten, waren we op ons kleinste verzet (22/32) aan het peddelen. Training op souplesse met andere woorden.

Het landschap was van een adembenemende schoonheid en bijzonder gevarieerd. We moesten figuurlijk (en ook letterlijk) naar adem happen bij het aanschouwen van al dat pure natuurschoon. Manali verlieten we in een groen Alpijns landschap (we lazen in de plaatselijke krant dat de monsoon dit jaar van een uitzonderlijk goede kwaliteit was). Na de eerste pas kwamen we tussen de gletsjers terecht, verder noordwaarts (en nog iets hoger) werden het landschap steeds droger. Rotsen in alle bruin- en roodtinten passeerden de revue, al dan niet in spectaculaire canyons. In de buurt van Leh kregen we enkel nog groen te zien langs de rivieren, de rest waren woestijnbergen. Het was dan ook niet moeilijk om telkens een kampeerplekje met een view te reserveren. Het weer in de bergen blijft grillig en onvoorspelbaar en wij hebben daarin ongelooflijk veel geluk gehad. Waar wij op alle passen de omgeving in al zijn grootsheid tegen een strakblauwe lucht konden aanschouwen, moesten anderen voor of achter ons soms een sneeuwstorm trotseren.

Het gebrek aan permanente bewoning betekende niet dat we onderweg niemand tegenkwamen. Voor onze bevoorrading konden we in tentenkampen terecht. De kampementen, die keurig op een dag fietsen van elkaar waren neergepoot, staan er drie maanden per jaar. De tijdelijke bewoners leven er, op grote hoogte, zonder veel luxe: een tentzeil gespannen over een aantal boomstammen, stromend water noch elektriciteit, in het beste geval een hudo, … Chapati met jam als ontbijt en rijst en dahl (linzensoep) als avondmaal met steeds een chai (melkthee) leverden telkens net genoeg energie op om het volgende kampement te bereiken. Verder heeft een klassieke (fiets)route als plezant bijverschijnsel dat we vrijwel dagelijks medefietsers konden ontmoeten en ook motards, die goede supporters bleken te zijn, die er op hun Royal Enfield hetzelfde traject aflegden.

Het was eveneens aangenaam dat dat de gemiddelde Indiër een degelijk woordje Engels spreekt. Waar in Zuid-Oost Azië het Engels beperkt bleef tot ‘What’s your name? My name is.’ konden we in Ladakh vlot communiceren: ‘Sir, give me a pen!’. ‘Sorry, we don’t have pens with us’. ‘No problem, give me anything, sir’.

Hoe verder op het traject, hoe nadrukkelijker de Tibetaanse cultuur terug in beeld kwam. Gebedsvlaggetjes sieren toppen van passen, bruggen, rotsen. Gebedsmolens en stupa’s kleurden steeds meer het straatbeeld in dorpen. ‘Namaste’ werd vervangen door ‘Jullay’, wat zowel ‘hallo’, ‘tot ziens’ als ‘dank je wel’ betekent. In het klooster van Thiksey woonden we zowaar een puja, een vroegmis, bij, niet dat we verder enige ambitie op dat vlak hebben.

Leh zelf bleek met German bakeries, travel agents en Dranouterachtige souvenirswinkels vrij toeristisch te zijn. We onderscheidden na aandachtige observatie twee soorten toeristen: enerzijds de bergliefhebbers die de wijde omgeving verkenden met Leh als vertrek- of rustpunt. Anderzijds blijkt India en dus ook Ladakh een aantrekkingskracht uit te oefenen op pseudo-spirituele hippies die blootsvoets en in vodden gekleed de hele dag diepzinnige gesprekken voerden.
Als je tot die eerste groep behoort, kunnen we een bezoek aan Ladakh te voet, met de fiets of met de motto enkel aanbevelen.